145877 Views

Trọng lực là gì? Công thức tính trọng lực | Phân biệt trọng lực – trọng lượng

Như các bạn cũng đã biết, Trái Đất của chúng ta có hình tròn, con người và các loài vật sinh sống trên bề mặt Trái Đất nhưng phải làm sao để những vật ở phía Nam cực không bị rơi ra ngoài? Nguyên nhân chính giúp các vật không rơi khỏi Trái Đất chính là nhờ trọng lực. Vậy thì trọng lực là gì? Công thức tính như thế nào? Hãy cùng Thợ sửa xe tìm hiểu tất cả trong bài viết này.

==> Xem thêm: Gia tốc là gì? Công thức tính & phân loại các loại gia tốc

Trọng lực là gì vật lý lớp 6?

Trước khi tìm hiểu trọng lực là gì thì bạn cần hiểu thế nào là lực. Trong vật lý, lực là bất kỳ ảnh hưởng nào khiến cho 1 vật thể phải chịu sự thay đổi hoặc làm ảnh hưởng đến chuyển động, hướng, cấu trúc hình học của nó. 

trong-luc-la-gi
Trọng lực là gì?

Nói 1 cách ngắn gọn, lực là nguyên nhân khiến một vật có khối lượng thay đổi tốc độ của nó, tới chuyển động có gia tốc, làm biến dạng đồ vật hoặc cả hai. Lực chính là đại lượng vectơ đặc trưng cho tác dụng của vật này lên 1 vật khác, tạo thành gia tốc cho vật hoặc làm vật biến dạng.

Từ đây ta có thể hiểu trọng lực chính là lực hút Trái Đất tác dụng lên một vật nào đó và có phương thẳng đứng, có chiều hướng về phía Trái Đất. Trọng lực sẽ được xác định bằng cách tính khối lượng của vật với gia tốc tự do tại điểm đặt vật đó. Trọng lực có phương thẳng đứng và chiều sẽ hướng về phía Trái Đất.

Vậy còn trọng lực trọng lượng là gì? Có khá nhiều người lầm tưởng rằng khái niệm của trọng lượng và trọng lực là giống nhau. Tuy nhiên điều này là hoàn toàn không chính xác bởi trọng lượng là lực hút của Trái Đất tác động lên mọi vật để hút vật về phía Trái Đất.

Phân biệt trọng lực với trọng lượng

Loại lực Giống nhau Khác nhau
Trọng lực Chúng đều là do lực hút của Trái Đất tạo thành Là lực hấp dẫn, lực hút của Trái Đất tác động lên 1 vật thể bất kỳ.
Trọng lượng Là lực mà lực hút Trái Đất tác động lên vật thể đó hoặc là độ lớn của trọng lực ̣tác dụng lên 1 vật.

Đơn vị của trọng lực là gì?

Đơn vị đo trọng lực là Newton (được ký hiệu là N). Đây là một đơn vị chính thống trong hệ đo lường quốc tế (SI). Nó được đặt theo tên của nhà bác học Isaac Newton người đã tìm ra khái niệm của loại lực này. Cụ thể, khi đó, ông đang ngồi bên dưới 1 gốc cây táo thì bị quả táo rơi trúng đầu và từ đây ông đã phát hiện ra trọng lực.

newton-va-cay-tao
Newton và cây táo “định mệnh”

Xem thêm: Cát tuyến là gì? Hướng dẫn giải bài tập về cát tuyến của đường tròn

Công thức tính trọng lực là gì?

Công thức tính trọng lực được dựa trên khối lượng của một vật là: P = 10m, trong đó P sẽ là trọng lượng (có đơn vị là N), m sẽ là khối lượng của vật (có đơn vị là kg).

Ví dụ cụ thể: Một vật có khối lượng là 100g (tức 0,1kg) ở trên mặt đất thì có sẽ có trọng lượng gần bằng 1N. Một vật có khối lượng là 1kg ở mặt đất sẽ có trọng lượng gần bằng 10N.

Công thức tính trọng lực được biểu diễn như sau: P = mg. Trong đó m chính là khối lượng của vật (tính bằng kg) còn g chính là gia tốc trọng trường của vật (đơn vị là m/s2)

Những điểm cần lưu ý:

  • Nếu sử dụng đơn vị là “m” thì gia tốc trọng trường tại bề mặt Trái Đất sẽ được tính là 9.8 m/s2.
  • Nếu sử dụng đơn vị là “feet” thì gia tốc trọng trường được quy ước là 32.2 ft/s2.
  • Gia tốc trọng trường trên bề mặt của Mặt trăng có giá trị vào khoảng 1.622 m/s2, tức là bằng khoảng 1/6 gia tốc trọng trường ở Trái Đất. Do đó, trọng lượng trên Mặt Trăng chỉ bằng 1/6 trọng lượng tại Trái Đất.
  • Gia tốc trọng trường của Mặt Trời có giá trị khoảng 274 m/s2, gấp 28 lần gia tốc trọng trường của Trái Đất. Do vậy, mọi vật thể sẽ nặng hơn 28 lần nếu ở Mặt Trời.
trong-luc-trong-vu-tru
Mặt trời có giá trị gia tốc cực lớn

Mở rộng kiến thức liên quan đến khái niệm trọng lực

Mô hình trọng lực là gì? Đây là loại mô hình trong kinh tế học quốc tế. Nó dự đoán rằng trao đổi thương mại song phương sẽ phải phụ thuộc vào quy mô của 2 nền kinh tế và khoảng cách giữa 2 nền kinh tế đó. Mô hình này được sử dụng lần đầu bởi nhà kinh tế học người Hà Lan – Jan Tinbergen vào năm 1962. Mô hình lý thuyết cơ bản của hai nền kinh tế A và B sẽ được biểu diễn theo công thức như sau:

cong-thuc-tinh-trong-luc

Bài tập liên quan đến công của trọng lực

Để bạn có thể hiểu hơn về loại lực này thì việc luyện giải bài tập là điều không thể thiếu. Dưới đây là dạng bài tập tiêu biểu về trọng lực.

Bài tập: Một vật thể có trọng lượng 2kg trượt trên mặt phẳng nghiêng 1 góc 30 độ với vận tốc ban đầu là 4m/s, biết hệ số ma sát trượt của nps là 0,2. Tính công của trọng lực cũng như công của lực ma sát, cho g = 10m/s.

bai-tap-ve-trong-luc
Lời giải bài tập có công của trọng lực

Trên đây Thợ sửa xe đã tổng hợp kiến thức cần nhớ về trọng lực và công thức tính trọng lực cho các bạn học sinh. Nhờ có trọng lực cũng như lực hấp dẫn mà con người và các sinh vật mới có thể sinh sống và hoạt động trên Trái Đất. Hy vọng với bài viết này, bạn đã có thể ứng dụng hiệu quả các kiến vào trong cuộc sống và việc học tập của mình.

145877 Views